PROROGATOR

PROROGATOR

quialias Dispensator, Graece Οἰκονόμος, Actor secundarum in familia: ut tradit vetus Interpres ad Persium Satyr. 2. Fuit autem assis libralis et dipondius, quod hodie in usu remansit; et solebat pensari potius, quam numerari, unde et Dispensatores dicti Prerogatores.

Sic Ecclesiae Prorogator, et Dispensator verbi divini ac caelestis doctrinae Prorogator et civibus indigentibus, quod fuit proprium, liberaliter prorogare, passim reperiuntur, apud Chrysostomum, Serm. 23. 26. 121. etc. Similiter Arcarios Prorogatores tritici memorat Cassiodorus, l. 10. c. 28. De Dispensatore Cicer. in Hortens. Quid tu inquam soles, cum rationem ab Dispensatore accipis, si aera singula probâsti, summam quae ex his confecta sit, non probare: Quae sane ratio imaniter plerumque exacta est. Iuvenal. Sat. 6. v. 483.

Et caedens longi relegit transversa diurni.

Ubi antiquus Grammaticus diurnum interpretatur ratiocinium. Nec alio forsan respexit Christus, Matthaeic. 18. v. 34. parabolâ usus servi, quem Herus tradidit tortoribus, quousque redderet universum debitum. Dispensator autem sive Prorogator conservis τὸ σιτομέτριον seu τὴν τροφὴν praestare consueverat, Demensum nimirum. Iuven. Sat. 14. v. 126. ubi de avaro Patrefamilias, qui munus obibat Prorogatoris.

Servorum ventres modiô castigat iniquô,

Ipse quoque esuriens. ——— ———

Notat sordidos, qui in illud incumbebant, ut de menstruo etiam Demenso lucrarentur aliquid semper conradendo. Et hic erat menstruus Canon, quatuor vel quinque tritici modiorum in fingulos, sicuti diurnus fuit, nonnullis libra farris. Horatio, l. 1. Sat. 5. v. 68.

Denique, cur unquam fugisset: cui satis unae

Farris libra foret. —— ——

Alii tamen servis ad rationem demensi cibarios panes quottidie, vel bilibres vel etiam trilibres, assignant: moti auctoritate Cael. Aurelian. l. 3. Acut. 2. Catonis, tit. 15. etc. Demensum enim variâsse certum est, et modo quatuor, modo quatuor et semis, modo quinque modiorum fuisse, prout ferebant et annonae ratio et et dominorum qua splendor, qua sordes. A quo ministerio et aliud nomen Dispensator invenit, a Frumento dictus. Item Ministrator a frumento et Actor a frumento, in Inscript. antiqq. nisi velimus, Ministratori et Actori quandoque obtigisse, ut et hôc munere fungerentur. Illud utique minime controversum, diaria servis fuisse exhibita. Vide Horat. l. 1. Ep. 14. Martialem, l. 11. Epigr. 109. v. 3. Senecam, Ep. 80. Claudian. de bello Gildonico, etc. Codicem vero, in quem haec Prorogationes referebantur Diurnum Chrysologus vocat, Sermon. 14. quae diurna adservâsse, videntur, qui dicti sunt ab Ephemeride, in Marmore vet. et quidem Isidor. Origin. l. 2. c. ult. quod Latini Diurnum, Graecos Ephemerida dicere, affirmat, etc. Vide Laur. Pignorium Comm. de Servis, ut et infra in voce Tesserarius, qui affine Prorogatoris ministerio munus obiit.